Petrolün varil fiyatlarının hızlı yükselişi havayollarını sıkıntıya soktu. Şirket iflasları artarken, yılın ilk dört ayında pek çok şirket zarar açıkladı. Şirketler giderlerini en aza indirmek için yer hizmetlerinden kabine kadar bir dizi tasarruf tedbirleri alıyor.

2007 yılı havacılık endüstrisi için altın dönemiydi. 2008 ise ABD'de başlayan ve tüm dünyayı etksi altına alan kredi krizi ve yükselişi önlenemeyen petrol fiyatları nedeniyle sektör için zor geçiyor.

Bu yılın ilk çeyreğinde ABD'de sekiz şirket iflas bayrağını çekerken, çok sayıda şirket de rekor zararlar açıkladı.
 
Rekor üstüne rekor kıran petrol fiyatları ve ekonomik dalgadan en çok etkilenen sektörlerin başında havacılık geliyor.
 
Petrolün varil fiyatının 130 doları geçmesi, havayolu şirketlerinin en büyük gider kalemi yakıt harcamalarını patlattı. Örneğin Chicago'dan Hong Kong'a sefer yapan Boeing 747 tipi bir uçağın deposu dört yıl önce 45 bin dolara dolarken, şu anda 173 bin dolara doluyor.
 
Bir şirketin sadece yakıt parasını karşılayabilmesi için 347 koltuğun her birinden 500 dolar gelir elde etmesi gerekiyor.
 
Havayolu şirketleri ne yapıyor?     
 
Bu durumla başedebilmek için havayolu şirketleri öncelikle filo yapılarını gözden geçiriyor. Daha fazla yakıt tüketen eski uçaklar yakıtta verimli yeni nesil jetlerle değiştiriliyor.
 
İç ve dış hatlarda kapasite azaltımına gidiliyor. Yani verimsiz hatlar kapatılıyor, yüksek doluluk oranına ulaşılan ve kâr edilen hatlarda frekans artırılıyor.
 
2007'deki iyimser ortamda filosunu büyütme kararı alan, yeni uçaklar sipariş eden şirketlerden bazıları uçak siparişlerini iptal ediyor, filo küçültüyor.
 
Bazı havayolu şirketleri ise son çare olarak çalışan sayısını azaltıyor.
 
Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği Genel Başkanı Giovanni Bisignani'nin beklentisi petrol fiyatlarının 200 doları bulmayacağı yönünde.

Ancak havayolu şirketleri ciddi mali güçlükler yaşıyor, güçlü mali bilançosu olanların ayakta kalması bekleniyor.

Bisignani, "Şu noktadan sonra ayakta kalabilmek çok daha zor, her an ticari kararlar veriyoruz. Etkinliği artırabilmek için mücadele etmemiz gerekiyor. Acil durum sistemleri ortaya koyuyoruz. Sektörde önemli bir fırtına var ve biz buna farklı açılardan bakmaya çalışıyoruz" diye konuştu.